Energetische renovatie

ECOREN

Het project Ecoren is complementair aan, en werkt nauw samen met de andere Limburgse projecten Mutatie+ en WERFGOED. Het overlegplatform SALKBouw faciliteert de samenwerking tussen de Limburgse Proeftuin projecten en de samenhang met andere relevante Limburgse initiatieven.

• Ecoren beoogt de ontwikkeling en demonstratie van marktgerichte en sociaal aanvaarde energetische renovatieconcepten voor eengezinswoningen en appartementsgebouwen representatief voor het Vlaamse woningbestand.
• De uitdaging van Ecoren is een BEN renovatie uit te voeren waarbij de bewoners aanwezig kunnen blijven in het gebouw. Doelstelling hierbij is te komen tot een universeel toepasbare methodiek, die het ontwerp gaat sturen en niet andersom. M.a.w. het robuust detail is van groot belang.
• Doelstelling is het bouwproces (kwaliteit, tijd, budget) en de klantentevredenheid (gewenst resultaat, min. overlast) te optimaliseren door doorgedreven ketensamenwerking en inzet van BIM en leantechnieken, alsook betrokkenheid van de bewoners van planning tot oplevering.
• Door vanaf de ontwerpfase rekening te houden met de financiële eisen van de VMSW, wordt naast de private markt ook de markt van de sociale huisvestingsmaatschappijen aangesproken.
• Tenslotte worden ook alternatieve financieringsmodellen ontwikkeld zowel voor uitrol binnen de SHVM als de privé-markt alsook mobilisatieprocessen om beide doelgroepen te benaderen.

Ecoren, een proeftuinproject ondersteund door VLAIO. Centraal stond de ontwikkeling van universeel toepasbare BEN renovatieconcept voor eengezinswoningen en appartementsgebouwen. Dit door leidingen in, en aanpassingen aan de gebouwschil zodat continue bewoning mogelijk is. Het proces gaat in nauwe samenwerking met de eindgebruiker. Op vlak van financiering wordt gekeken wat een ESCO zou kunnen betekenen. Ten slotte zijn er mobilisatieroutes om eigenaars van koopwoningen binnen de sociale woonwijk, alsook privé-eigenaars te overtuigen tot Ecorens renovatie over te gaan.

• PREFAB-GEVELISOLATIESYSTEEM: Na afbraak van de gevelsteen worden geprefabriceerde houtskeletwanden langs de buitenzijde bevestigd aan de bestaande structuur.
• DAKISOLATIE: Geïsoleerd scharnierdak wordt bovenop de bestaande structuur geplaatst.
• BUITENSCHRIJNWERK: Het buitenschrijnwerk wordt in de fabriek in de gevelelementen gemonteerd en achteraf worden de bestaande ramen verwijderd.
• VLOERISOLATIE: Vloerisolatie is niet nodig om te voldoen aan de energie-eisen.
• HERNIEUWBARE ENERGIE: Nieuwe installaties worden ingebouwd in de prefabgebouwschil. Er wordt gewerkt met hernieuwbare energie.

http://www.ecoren.be/

project: IWT ECOREN Munsterbilzen

Ontwikkeling van universeel toepasbare BEN renovatieconcepten voor woningen en appartementen. Op 20 dagen tijd werden 4 testwoningen gerenoveerd, en blijvend bewoond gedurende de renovatie.

Klik hier voor de projectpagina van IWT ECOREN Munsterbilzen

doorschuifsysteem

Het patrimonium in sociale woonwijken dateert veelal van de jaren 50-60-70 en voldoet niet meer aan de huidige comforteisen of aan de geldende normen en wetgeving inzake ventilatie en isolatie. Door louter de schil van deze woningen aan te pakken zal de energieprestatie van de woningen drastisch  verbeteren, zonder impact op de interne indeling.

Omwille van de grootte van deze projecten dient de uitvoering hiervan te gebeuren in fasen. Tijdens de werken blijven de woningen bewoond. Vooral bij de opmaak van de planning gaat de nodige aandacht naar een zo kort mogelijke uitvoeringstermijn per woning zodat de hinder voor de bewoners tot een minimum beperkt zal blijven.

project: renovatie Rode Rok Kuringen

Energetische renovatie van 75 woningen in de wijk ‘Rode Rok’ te Kuringen.

Er werd door dbv architecten in samenspraak met Cordium een masterplan uitgewerkt voor de bestaande woonwijk Rode Rok. De site is gelegen te Kuringen - Hasselt en is omsloten door de Grote Bameriklaan en de Demervallei. Het bestaande woningpatrimonium voldeed niet meer aan de huidige comforteisen. Er werd een haalbaarheidstudie opgemaakt door dbv architecten. Uit deze analyse en in overleg met de bouwheer werd besloten dat 108 woningen gerenoveerd zouden worden en voorzien van een nieuwe buitenschil, en 66 bestaande woningen worden gesloopt om plaats te maken voor 102 nieuwe wooneenheden. Om te voorkomen dat er een tijdelijk onderkomen voorzien moet worden voor de bestaande bewoners, wordt de herontwikkeling van de wijk gefaseerd uitgevoerd en gewerkt met een doorschuifsysteem.

Er werden eerst 2 proefwoningen uitgevoerd zodat het bouwproces geoptimaliseerd kon worden voor de overige woningen. Na fase 1a & 1b hebben in totaal reeds 75 woningen een energetische upgrade gekregen.

Klik hier voor de projectpagina van renovatie Rode Rok Kuringen

oPEN Lab

oPEN Lab is onderdeel van “oPEN Thor Living Lab”, een project van VITO. VITO is een onderzoekgroep op het gebied van duurzame ontwikkeling. In GENK doen ze onderzoek naar duurzame energie en intelligente energiesystemen ook op stedelijk niveau. VITO is zelf ook gevestigd op het wetenschaps- en bedrijvenpark THOR. 
Zoals de naam Living Lab al zegt, wilt VITO op en rond de THOR site een ‘living lab’ / een ‘levend labo’ ontwikkelen waar nieuwe technologieën in real-life omgeving getest kunnen worden. De volledige testsite omvat het wetenschaps- en bedrijvenpark van energyville, de gebouwen en terreinen van KRC Genk en de naastgelegen sociale residentiële woonwijk Nieuw texas. Nieuw Texas is de zone waar wij ons op richten. 
De PEN in oPEN Lab staat voor positieve energiewijken (oftewel ‘Positive Energy Neighbourhoods’). Dat zijn wijken die meer energie opwekken dan ze verbruiken. Gebouwen, energiesystemen en mobiliteitsinfrastructuur werken hierbij samen om een overschot aan energie te krijgen. In plaats van te kijken naar energieoplossingen op individueel niveau, onderzoekt het oPEN Lab project juist collectieve oplossingen (zoals warmtenetten, slimme laadinfrastructuur, wijkbatterijen enz.). Om het doel van klimaatneutraliteit te behalen, zullen verschillende energietechnieken uitgetest worden in de buurt.

Nieuw Texas is een sociale woonwijk van de maatschappij Nieuw dak van rond de jaren 90. Deze wijk biedt een unieke kans binnen het onderzoek naar positieve energiewijken. Dit door de locatie van de wijk langs de THOR site en Energyville. Ook het feit dat de wijk hoofdzakelijk uit huurwoningen bestaat waardoor meerdere woningen opgenomen kunnen worden in de renovatiegolf. 

Binnen dit project werden door VITO en Nieuw dak 27 deelnemende woningen geselecteerd.  Deze selectie was ook afhankelijk van de coöperatie van de huurders. Zij moeten namelijk toestaan dat na de werken hun energieverbruik enkele jaren gemeten en onderzocht wordt.

De wijk bestaat uit zeer diverse en karaktervolle typologiën. Voornamelijk gekenmerkt door zijn baksteenarchitectuur.

Om de transitie van deze bestaande woonwijk naar een energiepositieve wijk mogelijk te maken zijn twee aspecten belangrijk:

• Enerzijds is het technische verhaal van Vito belangrijk, nl. de woningen voorzien van duurzame en hernieuwbare energietechnologieën. Er wordt een technische unit of “energiebox” voorzien aan de voorzijde van de woningen waarin de nieuwe technische installaties (warmte-opwekker, opslagvat, ventilatie-unit, omvormer PV,..) worden samengebracht. Deze wordt als het ware geplugged op de bestaande woning. VITO wil onderzoeken wat in de praktijk de beste technische combinatie is. Daarom zullen verschillende combinaties van (gebouw)technieken getest worden in verschillende woningen. Bijna iedere woning zal voorzien worden van andere combinatie technieken. Zowel collectieve als individuele systemen. 
• Naast het technische verhaal, hebben we het bouwkundige verhaal om te komen tot de energiepositieve wijken. De warmtevraag en uitstoot van de woningen moet dalen. Daarom zullen we de woningen voorzien worden van een performantere gebouwschil. Hier ligt onze focus. De grote uitdaging ligt in het feit dat de woningen tijdens de renovatie bewoond blijven. Ons renovatieconcept is hiernaar afgestemd. Rondom de bestaande woning zal een nieuwe prefab gebouwschil geplaatst worden reeds voorzien van schrijnwerk.

project: oPEN Lab Nieuw Texas Genk

Klik hier voor de projectpagina van oPEN Lab Nieuw Texas Genk

ESCO

ESCO staat voluit voor Energy Services Company. Het is een energie-activiteit binnen Fluvius die zich specialiseert in het beheer van het energieverbruik van gemeentelijke gebouwen. Fluvius biedt met deze dienst lokale besturen een totaaloplossing voor verhoogde energie-efficiëntie. ESCO is dé manier om gemeentelijke gebouwen klaar te stomen voor de toekomst.

Besparing op langere termijn

Tom Ceuppens: “Veel gemeenten worstelen met de energiezuinigheid van hun gebouwen. Zeker bij de oudere gebouwen zijn er grote optimalisaties mogelijk. Een renovatie met de expertise van Fluvius-ESCO staat garant voor een significant voordeel op langere termijn. Op deze manier verminderen we samen met onze gemeentelijke partners de CO2-uitstoot en realiseren we belangrijke besparingen.”

Meten is weten

Fluvius vertrekt altijd van een professioneel energiemonitoringsysteem. Deze cijfers worden verwerkt in het jaarlijkse energierapport dat persoonlijk in de gemeente wordt toegelicht.

Energiezuinig op uw maat

Tom Ceuppens: “De resultaten van het energierapport kunnen de aanzet geven tot het energiezuinig maken van een specifiek gebouw. Op dat moment staan onze ESCO-medewerkers klaar om - samen met opdrachtgever - het project te definiëren. Het ambitieniveau leggen we altijd in onderling overleg vast.”

Energiedriehoek

Tom Ceuppens: “We proberen steeds op 3 fronten (energie)winsten te boeken. We minimaliseren het energiegebruik, we gebruiken zo veel mogelijk duurzame vormen van energieproductie én - indien nodig - zetten we fossiele brandstoffen zo efficiënt mogelijk in. Deze driestappenstrategie is de basis voor het energiezuinige ontwerp. We hanteren altijd een totaalvisie en kiezen dus niet selectief voor de makkelijkste verbeterpunten.”

Haalbaarheid analyseren

Tom Ceuppens: “We bekijken tijdens een haalbaarheidsstudie alle mogelijke aspecten: verwarming, ventilatie, airco, duurzame verlichting, hernieuwbare energie en isolatie. Deze studie is bovendien gratis. De investering in energiezuinige maatregelen moet namelijk de moeite lonen. Is het resultaat positief, dan kan de gemeentelijke partner het licht op groen zetten. Wij zorgen vervolgens voor de gedetailleerde uitwerking van de energiemaatregelen én aanbesteding van de werken.”

Doorlopende opvolging

Tom Ceuppens: “Tijdens en na de aanpassingswerken blijven we het project nauwgezet opvolgen. We monitoren de uitvoering zodat de beoogde maatregelen hun effect niet missen. Het uiteindelijk streefdoel is steeds een energie-efficiënte renovatie.”

(Energie)winst op meerdere vlakken

Een succesvol ESCO-project biedt meerwaarde op verschillende vlakken. Het maakt gemeentelijke gebouwen klaar voor een energiezuinige toekomst én realiseert een significante financiële besparing. Bovendien vermindert op die manier de uitstoot. Dit draagt bij tot het behalen van de Europese 2020 doelstellingen.

project: CC Maasmechelen

dbv architecten werd door Fluvius aangezocht om de Stad Maasmechelen te assisteren bij het optimaliseren van haar bestaande cultureel centrum. Het gebouw uit de jaren ‘70 van de vorige eeuw sluit op vlak van energetische huishouding niet meer aan bij de huidige tijdsgeest, die streeft naar een maximale duurzaamheid. Fluvius heeft als dienstverlener voor lokale besturen hiervoor een programma ontwikkeld (ESCO) waarbij ze optreedt als opdrachtgever van deze werkzaamheden. De buitenschil van het gebouw werd volledig gerenoveerd: nieuwe beglazing, geïsoleerde sandwichpanelen en volkernbeplating. Intern werd de bestaande verlichting vervangen door energiezuinige LED-lampen. De stad heeft deze gelegenheid ook aangegrepen om ook de functionele werking van het gebouw te verbeteren, door de bouw van een nieuwe inkomlobby (140 m2) met luifel (200 m2), een danszaal (140 m2) , een verruiming van de cafetaria (90 m2), en een aantal technische voorzieningen (310 m2). Zo resulteert deze renovatie niet enkel in een aanzienlijke verbetering qua energieverbruik en duurzaamheid, maar wordt aan het cultureel centrum eveneens een nieuw en hedendaags imago verleend, dat aansluit bij de ambities van de Stad Maasmechelen.

Klik hier voor de projectpagina van CC Maasmechelen

eigen methodieken op maat

Woningen uit de jaren ‘60-70-80 voldoen meestal niet meer aan de huidige comforteisen of aan de geldende normen en wetgeving inzake isolatie en ventilatie. De architecturale uitstraling is echter vaak waardevol, zodat er secuur en met zorg moet ingegrepen worden om dit patrimonium energetisch up-to-date te brengen. Na analyse van de bestaande toestand kan besloten worden om de woningen te renoveren door de daken na te isoleren, de vloeren na te isoleren langs de onderkant, via de kruipkelders, het bestaande schrijnwerk te vervangen door geïsoleerde profielen, de buitengevels in te pakken met steenstrips en isolatie,...

Bedoeling is om steeds respect te behouden voor de architecturale uitstraling. Tegelijkertijd streven we naar het permanent bewoonbaar houden tijdens de werffase. 

project: Steenveld Koersel

Energetische renovatie van 127 woningen in de wijk ‘KBM Steenveld’ te Koersel. De woningen werden gerealiseerd door de Kantonnale Bouwmaatschappij van Beringen voor Huisvestiging naar een ontwerp van de Zolderse architecten Maurice Beliën en Guido Mullens. De parkwijk is in zijn totaliteit, mede door de typerende architectuur, de inplanting van de woningen en de ontsluiting van het gebied, opgenomen als bouwkundig geheel in de inventaris van onroerend erfgoed.

Klik hier voor de projectpagina van Steenveld Koersel